UFOs

Υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων που αντιλαμβάνονται ότι το φαινόμενο των UFO δεν είναι σύγχρονο προϊόν, αλλά έχει ταυτότητα και αντικείμενο και στην ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα. Η μία κατηγορία είναι οι απανταχού ουφολόγοι, οι ανά τον κόσμο Mulder. Η δεύτερη κατηγορία είναι αυτοί που ενώ διαβάζουν τις Quaestiones Naturales του Σενέκα, προσγειώνονται απρόσμενα στο παρακάτω εδάφιο:

Alii uero ignes diu manent nec ante discedunt quam consumptum est omne quo pascebantur alimentum. Hoc loco sunt illa a Posidonio scripta miracula, columnae clipeique flagrantes aliaeque insigni nouitate flammae, quae non aduerterent animos, si ex consuetudine et lege decurrerent: ad haec stupent omnes.

"Όμως άλλες φλόγες παραμένουν περισσότερο και δεν αποχωρούν πριν να καταναλωθεί ολοκληρωτικά ό,τι τις τροφοδοτεί. Σ' αυτό το μέρος βρίσκονται εκείνα τα θαυμαστά που γράφει ο Ποσειδώνιος, κολόνες και φλεγόμενες ασπίδες και άλλες φλόγες, φαινόμενα εξαιρετικά καινοφανή, τα οποία δεν θα αποσπούσαν την προσοχή αν διέτρεχαν σύμφωνα με τη συνηθεια και τους νόμους: μπροστά σ' αυτά τα φαινόμενα όλοι μένουν άφωνοι."

Nat. 7.20.2

Ο Σενέκας σπεύδει να τονίσει ότι δεν αναφέρεται σε γνωστά μετεωρολογικά φαινόμενα, εξακριβωμένα από τους νόμους της φυσικής και της αστρονομίας, αλλά σε ουράνια θεάματα άνευ προηγουμένου και εξηγήσεως. Συκρίνετε τώρα τον Σενέκα, ή μάλλον τα γραπτά του Ποσειδώνιου, ενός κορυφαίου στωϊκού φιλοσόφου της ελληνιστικής εποχής, με την ιστορία του Kenneth Arnold (σε ρόλο Ποσειδώνιου), όπως την καταγράφει ο Ruppelt (σε ρόλο Σενέκα). Το περιστατικό συνέβη στις 24 Ιουνίου του 1947, και ανάμεσα σε άλλα καταγράφει την πρώτη χρήση του όρου "flying saucer":

He was looking down to the ground when he suddenly noticed a series of bright flashes off to his left. He looked for the sources of the flashes and saw a string of nine very bright disk-shaped objects, which he estimated to be 45 to 50 feet in length.[...] Each individual object had a skipping motion described by Arnold as "a saucer skipped across water".

Το φαινόμενο είναι παρόμοιο, όπως και η μεταφορά: οι φλεγόμενες ιπτάμενες ασπίδες έγιναν απαστράπτοντες ιπτάμενοι δίσκοι. Ο Πλίνιος  (Nat. 2.100) επίσης περιγράφει το ίδιο φαινόμενο με τον Σενέκα, και παρατηρεί ότι οι φλεγόμενες ελλειψοειδείς ασπίδες εξέπεμπαν σπίθες, και διέτρεχαν τον αέρα από ανατολάς προς δυσμάς. Αυτή την τροχιά είχαν οι ιπτάμενες ασπίδες το 100 π.Χ. (όπου και συνέβη το φαινόμενο κατά τον Σενέκα και τον Πλίνιο). Αντίθετα, οι ιπτάμενοι δίσκοι του Arnold ταξίδευαν το 1947 από το βορρά στο νότο.

Ο ρωμαίος ιστορικός Λίβιος καταγράφει ότι το χειμώνα του 218 π.Χ. "πλοία εμφανίστηκαν και άστραψαν στον ουρανό" (Ab urbe condita, 21.62.4), ενώ το 217 π.Χ.  "στο Άπρι ελλειψοειδείς ασπίδες εμφανίστηκαν στον ουρανό" (Ab urbe condita, 22.1.9). To 104 π.Χ., σύμφωνα με τον Πλίνιο (Nat. 2.148)  "οι κάτοικοι της Ameria και του Tuder παρατήρησαν όπλα στον ουρανό να ορμάνε από την ανατολή και τη δύση, και αυτά που ήρθαν από τη δύση τράπηκαν σε φυγή". O Πλούταρχος, ο οποίος περιγράφει το ίδιο περιστατικό, αναφέρεται σε "φλεγόμενα δόρατα και επιμήκεις ασπίδες" (Μάριος, 17.4). 

Όπως σε διάφορες σύγχρονες ιστορίες πολλές φορές ένα περίεργο ουράνιο φαινόμενο παρατηρείται μαζικά, έτσι και στον Πλούταρχο διαβάζουμε ότι το 74 π.Χ., o ρωμαϊκός στρατός, υπό την ηγεσία του Λούκουλλου, ετοιμαζόταν να αντιμετωπίσει τις δυνάμεις του Μιθριδάτη του 6ου, όταν συνέβη το παρακάτω φαινόμενο:

 

ἀλλ’ ἐξαίφνης τοῦ ἀέρος ὑπορραγέντος, ὤφθη μέγα σῶμα φλογοειδὲς εἰς μέσον τῶν στρατοπέδων καταφερόμενον, τὸ μὲν σχῆμα πίθῳ μάλιστα, τὴν δὲ χρόαν ἀργύρῳ διαπύρῳ προσεοικός, ὥστε δείσαντας ἀμφοτέρους τὸ φάσμα διακριθῆναι.

Lucullus, 8

"Αλλά τελείως ξαφνικά, ο ουρανός έσπασε στα δύο, και ένα μεγάλο, φλεγόμενο σώμα φάνηκε να πέφτει ανάμεσα στους δύο στρατούς, το σχήμα του έμοιαζε πολύ με πιθάρι, το χρώμα του ήταν σαν το χρώμα λιωμένου ασημιού. Ως αποτέλεσμα και οι δύο στρατοί φοβήθηκαν από το φαινόμενο και χωρίστηκαν."

Η ιστορία αυτή συνέβη στη Φρυγία, ένα μέρος με μακρά παράδοση λατρείας μετεωριτών. Το φαινόμενο όμως που περιγράφει ο Πλούταρχος δεν μπορεί να είναι μετεωρίτης, γιατί σίγουρα θα είχε γίνει αντικείμενο λατρείας στη Φρυγία, και κάτι τέτοιο δεν μαρτυρείται στις πηγές. Η ιστορία πιο πολύ μοιάζει με κλασική αφήγηση εμφάνισης UFO μπροστά σε κάποιο πλήθος. 

Μέχρι και ο Μέγας Αντώνιος λέγεται ότι είδε UFO στην έρημο της Αιγύπτου. Στη βιογραφία του, η συγγραφή της οποίας αποδίδεται στον Μέγα Αθανάσιο, αλλά μάλλον ο βίος έχει γραφτεί από ανώνυμο συγγραφέα, ο άγιος είδε "στο έδαφος της ερήμου ένα μεγάλο ασημένιο δίσκο που ξαφνικά εξαφανίστηκε σαν καπνός" (Βίος Αντωνίου 11). Βέβαια ο Μέγας Αντώνιος είναι ο λιγότερο αξιόπιστος μάρτυρας. Μέσα σε όλη τη σωρεία παραισθήσεων και πειρασμών που του έστειλε ο Σατανάς, δεν μπορούμε να τον εμπιστευτούμε και πολύ ως αυτόπτη μάρτυρα. Αλλά πάλι, γιατί ο Σατανάς να του έστελνε ένα UFO για πειρασμό. Τι σόι δέλεαρ ήταν αυτό για τον χαλκέντερο ερημίτη; 

Όπως και να 'χει, υπάρχουν ορισμένα κοινά στοιχεία ανάμεσα στα αρχαία και τα σύγχρονα UFO, τα οποία τα καταγράφει ο Richard Stothers από το National Aeronautics and Space Administration των ΗΠΑ:

α) το σχήμα είναι δισκοειδές ή σφαιρικό.

β) το χρώμα είναι συνήθως ασημένιο.

γ) η ύλη του είναι συνήθως από μέταλλο, και είναι γενικά απαστράπτουσα ή φλεγόμενη.

δ) ο ήχος- συνήθως δεν κάνουν θόρυβο.

ε) η τροχιά τους είναι γρήγορη και εξαφανίζονται απότομα.

στ) το μέγεθος είναι πάνω κάτω το ίδιο.

Δε νομίζω ότι έχω να πω και πολλά για την ερμηνεία αυτών των φαινομένων. Είναι εύκολο να τα χλευάσεις και επίσης εύκολο να τα πάρεις στα σοβαρά. Είτε θέλουμε να πιστέψουμε ότι έχουμε να κάνουμε με παράλληλα φαινόμενα που ξεπηδούν από το κοινό ασυνείδητο, ή με παρερμηνείες φυσικών φαινομένων και αντικειμένων, ή με ασυνήθιστα καιρικά φαινόμενα, ή με άγνωστα φυσικά φαινόμενα, ή με επισκέψεις εξωγήινων όντων, αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι οι ιστορίες αυτές ξεπερνούν τα όρια του χρόνου, όπως άλλωστε ξεπερνούν και τα όρια της ανθρώπινης γνώσης.