Σάββατο 30 Μαΐου 2009

Πανελλαδικώς Τεχνοφοβικοί


Ιδού το θέμα το οποίο κλήθηκαν να αναπτύξουν οι μαθητές στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Συχνά παρατηρείται πολλοί μαθητές να καταστρέφουν τα σχολικά τους βιβλία στα προαύλια των σχολείων κατά το τέλος του σχολικού έτους. Σε άρθρο που θα δημοσιευθεί στη σχολική σας εφημερίδα να αιτιολογήσετε το παραπάνω φαινόμενο και να αναφερθείτε στους τρόπους που θα συμβάλουν στην αρμονική συνύπαρξη του βιβλίου με τα ηλεκτρονικά μέσα πληροφόρησης και γνώσης (500-600 λέξεις).

Δυστυχώς αγνοώ τους σοφούς και ιθύνοντες νους που λανθάνουν πίσω από μια τέτοια πεφωτισμένη θεματολογία, αυτό όμως με καθιστά ακόμη πιο κατάλληλο να τους κρίνω, μιας και δεν έχω καμία άποψη για το ποιοι είναι και τι κάνουν, απλώς βλέπω τι γράφουν. Ας αρχίσουμε με θέματα δομής και ας αφήσουμε για τη συνέχεια θέματα ιδεολογίας-ιδεοληψίας.

Το θέμα αρχίζει με μια θέση. Οι μαθητές καίνε τελετουργικά τα σχολικά τους βιβλία μετά το πέρας του σχολικού έτους. Το γεγονός αυτό μάλιστα είναι διευρυμένο (βλ. "συχνά"). Ως εδώ πάμε καλά (αν και δεν γνωρίζω αν το φαινόμενο αυτό είναι διευρυμένο, όντας καλοπροαίρετος άνθρωπος, πιστεύω ότι οι μάστορες του θέματος έχουν γίνει επανειλημμένως μάρτυρες του φαινομένου). Στη συνέχεια, το θέμα ζητά από τους μαθητές να εντοπίσουν και να αιτιολογήσουν το φαιμόνενο. Κι εδώ πάμε καλά. Στην ίδια περίοδο όμως -και από το πουθενά- εμφανίζεται η τεχνολογία και η σχέση της με το βιβλίο, η οποία είναι προβληματική κατά την άποψη της επιτροπής. Το θέμα υπονοεί δηλαδή ότι το κάψιμο των βιβλίων συνδέεται κατά κάποιον τρόπο με τα ηλεκτρονικά μέσα. Δηλαδή ενώ ζητά υποκριτικά από τους μαθητές να αναπτύξουν τις αιτίες, μέσα στην ίδια περίοδο τους τζαμπουνά τη μοναδική αιτία, η οποία κατά την επιτροπή ευθύνεται για το φαινόμενο. Η δομή του θέματος είναι άκρως προβληματική. Δεν μπορείς να λες δηλαδή: "Θέλω να μου πείτε τα αίτια της εγκληματικότητας και επίσης πώς μπορούν να συνυπάρχουν αρμονικά οι Αλβανοί με τους Έλληνες". Κάτι τέτοιο είναι απαράδεκτο. Ποιος σου είπε εσένα ότι η συνύπαρξη Αλβανών-Ελλήνων έχει οποιαδήποτε σχέση με την εγκληματικότητα; Κι αν νομίζεις ότι έχει τότε γιατί με ρωτάς να σου βρω εγώ τα αίτια;

Δε θέλω να το πάω πολύ μακριά, αλλά το λογικό αυτό άλμα ταιριάζει γάντι σε ρητορική προπαγάνδας. Το θέμα κατευθύνει και εξαναγκάζει τους μαθητές να ακολουθήσουν συγκεκριμένη γραμμή. Τους βάζει σε καλούπια και χαντακώνει περίτρανα την ελεύθερη σκέψη. Τους ζητά να αποδεχτούν τη σχέση κάψιμο βιβλίων-ηλεκτρονικά μέσα χωρίς αντίρρηση και χωρίς καν η ίδια η επιτροπή να προσφέρει έστω και μια πενιχρή αιτιολόγηση, έτσι για τα μάτια του κόσμου.

Το πρόβλημα είναι σοβαρό, γιατί οι μαθητές, εκτός αν θέλουν να κάνουν χαρακίρι, δεν θα πρέπει να αμφισβητήσουν τα δεδομένα του θέματος, το οποίο όμως μπάζει από παντού. Τι έχει να πει η σοφή επιτροπή, για παράδειγμα, αν κάποιος σημειώσει ότι οι μαθητές καίγαν τα σχολικά τους βιβλία πολύ πριν από τη γενιά του internet και του facebook; Αν δεχτούμε αυτή τη θέση, αυτομάτως ακυρώνεται η σχέση τεχνολογία-κάψιμο βιβλίων. Και τι γίνεται με τις χώρες οι οποίες είναι τεχνολογικά προηγμένες, αλλά ουδείς μαθητής καίει τα βιβλία του; Και τι έχουν να πουν οι λόγιοι καθηγητάδες για το γεγονός ότι οι μαθητές καίνε τα σχολικά και όχι άλλα βιβλία; Πού κολλάει ο ηλεκτρονικός δαίμων εδώ πέρα;

Τα περί ηλεκτρονικών μέσων που υπονομεύουν το βιβλίο είναι απλώς αστεία. Αντί να δούμε τα χάλια μας για τον ηλεκτρονικό αναλφαβητισμό μας, αντί να δούμε πώς θα διορθωθούν οι τραγικές ελλείψεις στην υλικοτεχνική υποδομή των σχολείων, μας φταίνε τώρα τα μέσα. Υποθέτω, αν και δεν το γνωρίζω, ότι αυτοί που έβαλαν το θέμα είναι φιλόλογοι, αλλά θα 'θελα πολύ να ήξερα πώς επιβιώνουν στον επιστημονικό χώρο και ποια είναι άραγε η δική τους σχέση με το βιβλίο, αν τους βασανίζουν τέτοια διλήμματα. Έχουν ακούσει άραγε για το google books; Ξέρουν ότι το TLG (η ηλεκτρονική βάση όλης της αρχαιοελληνικής γραμματείας) έχει αλλάξει ριζικά την όψη των κλασικών σπουδών με τις πολυάριθμες επιλογές αναζήτησης που προσφέρει; Γνωρίζουν ότι η amazon και άλλα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία κάνουν σπάνια βιβλία προσβάσιμα σε βαθμό που πριν από είκοσι χρόνια δεν θα μπορούσαμε καν να ονειρευτούμε;

Τελοσπάντων, δεν θέλω να γίνω κι άλλο κακός, οπότε κάπου εδώ σταματάω. Καλά αποτελέσματα σε όλα τα παιδιά και καλή τύχη με τους δεινόσαυρους που έχουν μπλέξει.

4 σχόλια:

Rowlf είπε...

Μα γιατί; Γίνε κι άλλο κακός. Εγώ πολύ τις απολαμβάνω τις "κακίες" σου.

Ρωμανός Σκλαβενίτης-Πιστοφίδης είπε...

Έδινα φέτος για δεύτερη φορά πανελλήνιες και, έτσι, νομίζω ότι είμαι από τους πλέον κατάλληλους να σχολιάσουν την ανάρτησή σου, κυρίως βέβαια από πλευράς του μαθητή-εξεταζόμενου.
Έχεις απόλυτο δίκιο σχετικά με το δεύτερο ζητούμενο. Είναι πλήρως άσχετο με το πρώτο, εφόσον οι Η/Υ στα σχολεία επ'ουδενί δε σχετίζονται με το κάψιμο των βιβλίων.
Τα δύο ζητούμενα μπορούν και πρέπει κατά την άποψή μου να αναπτυχθούν ξεχωριστά. Προκύπτει, όμως, ένα μεγάλο πρόβλημα που δεν είναι άλλο από το πώς θα συνδεθούν τα δύο απομακρυσμένα ζητήματα. Φαντάζομαι ότι ο καθένας θα το χειρίστηκε διαφορετικά.
Εγώ, αφού πρώτα βάσισα το κάψιμο σε ψυχολογικά αίτια που σχετίζονται με το μίσος που νιώθουν οι μαθητές για το σχολείο , το οποίο με τη σειρά του απορρέει από μπλα μπλα μπλα, συνέχισα υποστηρίζοντας ότι πρέπει το σχολείο να αναμορφωθεί: τα βιβλία πρέπει να εκσυγχρονιστούν, οι καθηγητές επίσης, ελάττωση του αυταρχισμού στη σχέση καθηγητή-μαθητή, μαθήματα επιλογής, περισσότερη ενασχόληση με τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις του κάθε μαθητή κ.ο.κ.
Ακολούθως, είπα ότι αυτό επιτυγχάνεται εν μέρει με την εισαγωγή των Η/Υ στην εκπαίδευση, αλλά πρέπει να διατηρηθεί μία ισορροπία μπλα μπλα μπλα. Τελικά, αναδείχθηκα υπέρμαχος του βιβλίου εν γένει.
Σε κάθε περίπτωση, η σύνδεση ήταν πολύ δύσκολη και τελικά σχεδόν υποχρεωτικά το δεύτερο ζητούμενο κινήθηκε στα πλαίσια της βελτίωσης του βιβλίου και μιας αντιπαραβολής μεταξύ αυτού και των Η/Υ.

Ενώ το πρώτο ζητούμενο ήταν ευφυέστατο και πολύ επίκαιρο - ίσως και διαχρονικό, δεν ξέρω-, το θέμα συνολικά ''χάλασε'' με το δεύτερο. Όταν το διάβασα αρχικά, θεώρησα ότι σκέφτηκαν το πρώτο και στη συνέχεια δεν τους έμεινε καθόλου φαιά ουσία για το δεύτερο, το οποίο ήταν πλήρως ανέμπνευστο και ανακόλουθο με το πρώτο.
Προφανώς, δεν αντέχει το σύστημα των πανελληνίων εμπνευσμένα θέματα και, όπου αυτά ξεπηδάνε από κάποιους φωτισμένους, φροντίζουν κάποιοι άλλοι να τα συσκοτίσουν λίγο.
μάλλον το πολύ φως τους πειράζει... νυχτόβιοι τύποι όλοι τους.

Εύχομαι κι εγώ καλή επιτυχία σε όλους εμάς που δίναμε πρώτη ή δεύτερη φορά.

stanasta είπε...

φίλε saetiger,
νομίζω ότι υπερεκτιμάς την αντίληψη και την ευφυΐα αυτών των επιτροπών. Εγώ πιστεύω ότι, πολύ απλά, κάποιοι ηθέλαν το θέμα με το κάψιμο των βιβλίων, κάποιοι άλλοι πιο "in" ήθελαν να βάλουν το θέμα της σχέσης βιβλίων-ηλεκτρονικών μέσων και τελικά αμφότεροι συμβιβάστηκαν στο θέμα-τερατούργημα που διαβάζουμε στη στήλη σου.
Για να κατευθύνεις και να καλουπώσεις την σκέψη χρειάζεται και κάποια στοιχειώδη οργάνωση και εξυπνάδα, πράγμα που δεν φαίνεται να υπάρχει εδω πέρα.
Πιστεύω ότι το παιχνίδι της απαξίωσης της παιδείας παίζεται σε πιο ψηλά επίπεδα (βλ. υπουργείο, Ε.Ε κλπ) με απώτερο στόχο να γίνουμε όλοι ζόμπι-τηλεθεατές και, ποιος ξέρει, ίσως σε λίγα χρόνια και τηλεψηφοφόροι!
Προχθές μια συνάδελφος μητέρα μαθητή γυμνασίου μου έλεγε ότι έχει δοθεί οδηγία στα γυμνάσια να μην διορθώνονται τα ορθογραφικά λάθη στίς εκθέσεις για να μην δημιουργούνται ψυχολογικά προβλήματα στους μαθητές!!!!, με αποτέλεσμα να παίρνουν μεν χαμηλούς βαθμούς αλλά χωρίς να επισημαίνονται τα λάθη τους!!!
Έτσι καταλήξαμέ εδώ που καταλήξαμε, (αν έχουμε καταλήξει δηλαδή) να κοντεύουμε να ξεχάσουμε πότε μπαίνει η κατάληξη -αι και πότε η -ε στα παθητικά ρήματα.
Και διστυχώς, απ'ότι φαίνετε τα πράγματα πηγαίνουναι από το κακό στο χιρότερο.

saetiger είπε...

Αγαπητέ Σ.Π.Ρ, αγαπητή stanasta, ευχαριστώ πολύ για τα σχόλιά σας. Βέβαια για σας (υποψήφιους και καθηγητές) που ζείτε τα πράγματα από μέσα, μάλλον κομίζω γλαύκας ες Αθήνας (μια άλλη φίλη που έδινε για πρώτη φορά πανελλαδικές μου έστειλε το εξής μήνυμα: "ναι, το δεύτερο σκέλος ήταν τελείως άσχετο με το πρώτο. Ευχαριστούμε για την ενημέρωση!!!).

Το πώς η επιτροπή έβγαλε τούτο το υβριδικό τερατούργημα, που λέει και η stanasta, μάλλον θα μείνει ερώτημα αναπάντητο. Είναι αποκύημα διαφωνίας, αμέλειας, στρεβλών αντιλήψεων, αβάσταχτης ελαφρότητας ή απλώς ανικανότητας; Εφόσον όμως όλοι συμφωνούμε ότι το θέμα δεν στέκεται, θα ήθελα να μάθω ποια ήταν τα μέλη της επιτροπής, ποιος τους όρισε, και θα ήθελα να δοθούν κάποιες εξηγήσεις. Οι υποψήφιοι και το μέλλον τους θα κριθούν από τα γραπτά τους, το ίδιο ίσως θα πρέπει να γίνει και με τα μέλη της επιτροπής.

Σ.Π.Ρ. σου εύχομαι ολόψυχα καλά αποτελέσματα.